مدیریت یا رهبری؟

آیا شرکت های موفق و ثروتمند در دنیا شیوه مدیریتی را پیش گرفته اند یا بر پایه رهبری جلو می روند؟ آیا رهبری برتر از مدیریت است؟  تفاوت های مدیریت و رهبری چیست؟ رهبری باید جایگزین مدیریت شود؟

ضمنا سعی می کنم با مثل هایی از دنیای واقعی در خصوص تجربه کار خودم با مدیران و رهبران ذهنیت شفاف تری برای شما ایجاد کنم تا متوجه تاثیر رفتار و گفتارتان در افراد باشید.

اینها سوالاتی ست که در این مقاله به بررسی پاسخ هاش می پردازیم، قبلا هم در مقالاتی دیگر با موضوع مدیریت برای مهندسین و مسئولیت های مدیریت در این خصوص مظلب ارائه شده که در صورت تمایل می تونید مطالعه داشته باشید.

اقدامات و ویژگی های مدیر:

مدیریت بر پایه قدرت، شایستگی، صلاحیت و توانایی مدیریت در فرد، شکل میگیره. مدیریت نظام گزارش دهی و گزارش گیری ست. مدیران بر سنجش اهداف تمرکز میکنند و بر تک تک افراد نظارت میکنند.

انها در برابر تغییرات مقاومند، چرا که ریسک پذیر نیستند و نواوری را دوست ندارند و به دنبال ثبات و کنترل کردن شرایط موجود هستند. به ضوابط و رویه ها علاقه مندند. خواسته ی انها حل مشکلات در کمترین زمان ممکن و اغلب به طور سطحی است. هدف های سازمان رو به صورت دستور به بقیه اعضا ابلاغ میکنند و در راس سازمان قرار دارند.

پس از این که مدیریت سنتی، رویکرد و ساختار ان مورد انتقاد قرار گرفت. رهبری با تغییرات کوچیک اما مهم شناخته و شکل گرفت که به طور کلی تفاوت های روان شناختی با مدیریت دارد.

تا اینجا حدودا با رفتار و طرز فکر یک مدیر اشنا شدیم. در ادامه به رفتار های یک رهبر و تفاوت های رهبری میپردازیم.

رویکرد و استراتژی جدید در سازمان ها=رهبری:

رهبر به اعمال قدرت و کنترلگری افراد نمیپردازد و استراژی اش به گونه ی دیگریست. الهام بخشی، آموزش، به شوق اوردن و انگیرش افراد از ویژگی های رهبران است. انها بر پیشرفت و حرکت رو به جلوی افراد در سازمان تمرکز میکنند. در حیطه ی اموزش رهبران استراتژی لازم رو برای رسیدن به اهداف، به افراد یک مجموعه یا سازمان یاد میدهند زیرا فرد موثری در سازمان هستند.

رهبران برای ایجاد و ثبات ساختار تاکید ندارند. در مواقع بحرانی صبورند و برای تصمیم گیری به صورت عمقی فکر میکنند. تمام جوانب رو میسنجند و مشکلات رو در نظر میگیرند و در اخر تصمیم میگیرند.این افراد به مشارکت پایبندند و  اکثرا به کار تیمی و عملکرد گروهی در سازمان اهمیت زیادی میدهند.

رهبران منحصر به فردند. شفاف و عملگرا هستند. به طوری میتوان به انها صفت اگاه رو نسبت داد.(از دیدگاه روانشناسانه اگاه به معنای واقف بودن بر درون و شناختن صفات درونی انسان است.)

رهبری بر خلاف مدیریت لزوما به لایه های سازمانی وابسته نیست، ممکن است فردی با اخلاقیات یک رهبر در سطوح پایین سازمانی باشد و همچنان تاثیرگذار با قدرت نفوذ بالا.

تفاوت های جزیی اما تاثیر گذار:

تقریبا از تفاوت های یک مدیر و رهبر اگاه شدیم. اما نکته ی اصلی تفاوت این دو در روش انها نسبت به هدف گذاریست.

رهبران در پی قدم های رو به جلو هستند و برای بهبود شرایط تلاش میکنند. انها دستور ابلاغ نمیکنند. دیگران رو تحت تاثیر عملکرد و عملگرایی خود قرار میدهند. افراد رو به مشارکت میخوانند و از نظر انها استقبال و استفاده میکنند. اعضا رو همسو و هم هدف با اهداف سازمان جلو میبرند.

میدانیم ویژگی این دو با هم متفاوت است اما خوب است بدانیم در یک سازمان یا مجموعه به هر دوی این افراد نیاز است و یک فرد لازم نیست هر دوی این نقش ها رو بر عهده بگیرد، در سازمان به دو فرد مختلف برای هر نقش احتیاج است .

تفاوت های دیگری که میتوان بین این افراد دید، مقدار ریسک پذیری هر فرد هست. رهبران ریسک پذیرند و از شکست نمیترسند. انها به هر شکست مانند قدمی رو به جلو نگاه میکنند، این در صورتیست که مدیران ریسک را به حداقل های ممکن میرسانند و از استراتژی جدید و نواوری در کار پرهیز میکنند. دور اندیشی هم یکی از نقاط متقابل این دو هست. چرا که مدیران زمان کوتاه و اهداف کوتاه مدت را به افق های بلند و افکار بزرگ ترجیح میدهند. درست برخلاف یک رهبر که دور اندیش و بلند پرواز است.

مدیران رفتار تقلید گونه دارند برای اعمال نقش یک مدیر بی کم و کاست تلاش میکنند، اما رهبران خود واقعیشان هستند

جمع بندی:

از نظر ابراهام زالینیک استاد رهبری دانشگاه هاروارد تفاوت مدیر و رهبر در فهم و درک انهاست و به علم روانشناسی برمیگردد. به این معنا که اصل تفاوت انها در ادراک و حالات ذهنی ست.

اگر الگوی مدیریت به سمت رهبری تغییر کند اثربخشی اقدامات بیشتر و عمیق تر میشود. زیرا دوام دستورات رهبرای در مقایسه با مدیر بیشتر است. رهبری مفهوم وسیع تری نسبت به مدیریت دارد اما در نهایت تفاوت این دو نقش چشمگیر نیست و در ظاهر متفاوتند.